ماتریس تعالی کسب‌وکار اولین ابزار خودارزیابی است که امتیاز صحیح و منطقی بر طبق مدل تعالی EFQM ارائه می‌دهد. این روش یک ابزار مبتنی بر برتری‌جویی است که اطلاعات در مورد توانمندسازها و نتایج دست‌یافته شده را جمع‌آوری می‌کند.
ماتریس تعالی
ماتریس تعالی EFQM مشابه ماتریس تعالی کسب‌وکار ولی مقداری گسترده‌تر است. توانمندسازها بیش از نود رهیافت را مرور می‌کنند و نتایج در اجزای مقیاس‌ها تقسیم می‌شوند. این روش نیز مبتنی بر برتری‌جویی است.
شبیه‌سازی بازدید محل
این ابزار یک خودارزیابی گسترده با استفاده از ارزیابان است که فرآیند ارزیابی جایزه EFQM را مرور می‌کند. بعضی مواقع در سازمان‌های بزرگ، گروه‌هایی از شرکت‌های خواهر برای ارائه دیدگاه خارجی استفاده می‌شوند و یادگیری را بین شرکت‌ها به اشتراک می‌گذارند.
مقایسه ابزارهای مختلف و انتخاب مناسب‌ترین ابزار
مدل EFQM تأکید می‌کند که یک راه منحصربه‌فرد صحیح برای خودارزیابی همه سازمان‌ها وجود ندارد. فرهنگ و ساختار سازمانی از یک‌سو و منافعی که از انجام خودارزیابی مدنظر است از سوی دیگر در انتخاب مناسب‌ترین رهیافت خودارزیابی تأثیر می‌گذارد. به‌عبارت‌دیگر برای انتخاب رهیافت مناسب باید دو سؤال زیر پاسخ داده شود.
با توجه به فرهنگ سازمان، در اولین خودارزیابی کدام رهیافت احتمال موفقیت بیشتری دارد؟
آیا خروجی مدنظر از خودارزیابی قرار است یک ملاک دقیق برای مقایسه سازمان موردنظر با بهترین سازمان‌ها باشد؟
ابزارهای مختلف خودارزیابی که معرفی شده‌اند ازنظر حجم کار موردنیاز و زمان اجرا کاملاً متفاوت هستند. میزان دقت خروجی‌های خودارزیابی، در صداقت و جامعیت اطلاعاتی است که برای این کار گرد هم آمده‌اند و به همین دلیل مهم است که ابزار انتخابی متناسب با هدفی باشد که از خودارزیابی مدنظر است. در هرکدام از ابزارها نکته کلیدی موردتوجه این است که خودارزیابی جزئی از فرآیند بهبود مستمر در سازمان شما باشد. مراحل اصلی در فرآیند خودارزیابی، برنامه‌ریزی اجرایی و پیاده‌سازی است و در مرحله برنامه‌ریزی اجرایی لازم است به سؤالات زیر پاسخ داده شود:
کدام‌یک از نقاط قوت شناسایی‌شده‌ی سازمان را باید حفظ کرد تا بیشترین تأثیر را داشته باشد؟
کدام‌یک از نقاط قوت شناسایی‌شده‌ی سازمان، در آینده باید تقویت شود یا بیش‌ازپیش مورد بهره‌برداری قرار خواهند گرفت؟
در حوزه‌های نیازمند بهبود که شناسایی کرده‌ایم، کدام‌یک رسیدگی به آن بیشترین اهمیت را دارد؟
چگونه بر میزان پیشرفت در فعالیت‌های بهبود نظارت می‌کنیم؟
تصمیم نهایی جهت انتخاب بهترین روش برای سازمان به فرهنگ‌سازمانی و نتایج مورد انتظار بستگی دارد. در جدول زیر رهیافت‌های معرفی‌شده برای خودارزیابی باهم مقایسه شده‌اند.
جدول ۲‑۴ مقایسه عمومی بین رهیافت‌های مختلف
| برای دانلود فایل متن کامل پایان نامه به سایت ۴۰y.ir مراجعه نمایید. |
| رهیافت | تعیین نقاط قوت و حوزه‌های نیازمند بهبود عوامل مقایسه |
دقت امتیازدهی | دانش موردنیاز مدل EFQM | بازدید از محل | نیاز به ارزیاب آموزش‌دیده | منابع موردنیاز |
| خودارزیابی سریع | خیر | پایین | بله | خیر | خیر | پایین |