:
به طور معمول، پژوهشگران سعی میکنند به یک مساله و یک پرسش واقعی که وجود دارد، طی یک فرآیند پژوهش پاسخ گویند. با توجه به این که آگاهی از جامعهای که در آن تحقیق صورت گرفته، میتواند به درک بهتر فرآیند و دستاوردهای تحقیق مساعدت نماید، لذا پژوهشگر باید محیطی را که در آن آزمودنیها مورد بررسی قرار میگیرند، به خوبی شناخته و سپس این شناخت را ارایه دهد.
در این فصل به بررسی روش پژوهش، تکنیک پژوهش، ابزار گردآوری دادهها، جامعه آماری، حجم نمونه، شیوه نمونهگیری، تعریف و شیوه سنجش متغیرها و روایی و پایایی تحقیق، پرداخته شده است.
۲-۳٫ روش پژوهش:
پژوهش حاضر بر اساس نوع دادههایی که جمعآوری و تحلیل شد، تحقیقی کمی است. مطالعات کمی به بررسیهایی اطلاق میشود که امکان گردآوری مجموعه اطلاعات قابل مقایسهای را، از واحدهای مورد مطالعه داشته باشد (طالب، ۱۳۸۰: ۲۳). از لحاظ نوع برخورد با مساله مورد بررسی و ورود به آن، مطالعهای میدانی است. مطالعات میدانی، بررسیهای علمی غیرآزمایشی هستند که هدف‌شان کشف روابط و تعامل بین متغیرهای جامعهشناسی، روان‌شناسی و آموزشی در ساختارهای اجتماعی واقعی است. پژوهشگر مطالعه میدانی ابتدا موقعیت اجتماعی یا موسسهای را در نظر میگیرد و سپس روابط بین نگرشها، ارزشها، ادراکات و رفتارهای افراد و گروههای موجود در موقعیت را مطالعه می‌کند (کرلینجر، ۱۳۷۶: ۵۵). از لحاظ ماهیت تحقیق نیز توصیفی میباشد. تحقیق توصیفی، نوعی تحقیق کمی شامل توصیف دقیق پدیدههای مورد بررسی است.
معیارهای دیگری نیز برای تعیین نوع روش تحقیق وجود دارد. از نظر معیار زمانی، پژوهش حاضر از نوع تحقیقات مقطعی است، زیرا پدیده و واقعیت مورد بررسی را در یک برهه از زمان به کنکاش مینهد. با توجه به میزان ژرفایی، تحقیق ما پهنانگر میباشد، زیرا بر روی جمعیتی نسبتا وسیع صورت گرفته است. تحقیقات پهنانگر، قدرت تعمیمپذیری دادهها را فراهم میآورد.
| برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید. |
۳-۳٫ تکنیک پژوهش :
بر اساس ماهیت روش، تحقیقات علمی را می‌توان به چند گروه تقسیم کرد که یکی از این گروه‌ها تحقیق پیمایشی است. تحقیق پیمایشی، روشی است برای گردآوری دادهها که در آن از گروههای معینی از افراد خواسته میشود به تعدادی سوال مشخص که برای همه‌ی افراد یکسان است پاسخ دهند؛ که این پاسخ‌ها مجموعه‌ی اطلاعات پژوهش را تشکیل می‌دهند. در این تحقیق از تکنیک پیمایش استفاده شده است. تحقیق پیمایشی عام‌ترین نوع پیمایش اجتماعی است. مشخصه پیمایش، مجموعه ساختمند یا منظمی از دادههاست که ماتریس متغیر بر حسب دادههای موردی نامیده میشود. بدین معنا که اطلاعاتی درباره متغیرها یا خصوصیات یکسان، دستکم دو مورد (و معمولا خیلی بیش از این) جمعآوری شده و به صورت ماتریس دادهها نمایش داده میشود (دواس، ۱۳۸۳: ۱۴).
۴-۳٫ ابزار گردآوری دادهها :
ابزار تحقیق در این پژوهش پرسشنامه میباشد که شامل مشخصات پاسخگویان و گویهها و سوالاتی درقالب طیف لیکرت است که متغیرهای وابسته و مستقل از طریق آنها مورد بررسی قرار میگیرند.
۵-۳٫ جامعه آماری:
هدف اساسی هر تحقیق کشف قوانین و اصلهای کلی حاکم بر یک جامعهی آماری است. جامعه را می‌توان گروهی از افراد، شیها یا مشاهدهها یا مقدارها دانست که پژوهشگر قصد دارد در مورد آن نتیجهگیری کند (کیامنش، ۱۳۸۷: ۵).
جامعه آماری تحقیق مذکور کلیه افراد ۱۸ سال به بالای ساکن شهر بندرعباس در سال ۱۳۹۴-۱۳۹۳ میباشند.
۶-۳٫ حجم نمونه:
پژوهشگران پیمایشی به ندرت ممکن است کل جمعیت‌ها را مطالعه کنند؛ آنان نمونه‌های منتخب از جامعه را مطالعه میکنند و از روی این نمونه‌ها خصایص جامعه را استنباط میکنند. نیاز به مطالعه نمونه‌هایی که بر اساس آنها درباره جامعه استنباط به عمل می‌آید به این دلیل است که مطالعه‌ی کل جامعه دشوار است (ساروخانی، ۱۳۸۲: ۱۵۷). نمونه عبارت است از زیر مجموعهای از جمعیتی که پژوهشگر مایل است نتیجهها را بدانها تعمیم دهد. حجم نمونه را معمولا بر اساس ساخت و توزیع جامعه آماری محاسبه می‌نمایند. اما در علوم اجتماعی، مساله اساسی آن است که ما از ساخت و توزیع جامعه آماری و لذا از انحراف معیار آن اطلاعی نداریم و در واقع تازه به وسیله‌ی نمونهگیری می‌خواهیم اطلاعاتی در مورد آن به دست آوریم. از این رو چاره‌ای نیست جز این‌که از همان توزیع فراوانی نمونه، ساخت و توزیع جامعهی آماری را حدس بزنیم (رفیع پور، ۱۳۸۳: ۳۷۵).
برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که با توجه به جامعهی آماری، ۳۸۴ نفر به دست آمد که با در نظر گرفتن احتمال پرسشنامه‌های بدون پاسخ و ناقص تعداد ۴۰۰ نمونه انتخاب شد.
۰٫۵ = p احتمال وجود صفت ۰٫۵ = q احتمال عدم وجود صفت
۱٫۹۶ = t درجه اطمینان
۰٫۰۵ = d احتمال خطا
۷-۳٫ شیوه نمونهگیری:
نمونهگیری مورد استفاده در این پژوهش، نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای میباشد. پس از تعیین منطقه، محله و بلوک، پرسشنامهها در بین افراد برحسب گروههای سنی مختلف که به صورت تصادفی انتخاب میشوند تکمیل خواهند شد.
به منظور انتخاب مناطقی از شهر بندر عباس که بتواند به لحاظ پراکندگی، جمعیت تحقیق را پوشش دهد، در ابتدا شهر بندر عباس به پنج بخش شمال، جنوب، مرکز، غرب و شرق تقسیم گشته و سپس از هر قسمت دو منطقه، به عنوان مناطق مورد نظر انتخاب میشوند. این پراکندگی مناطق در عمل پراکنش متغیرهای تحت مطالعه را تا حد قابل ملاحظه‌ای تأمین می‌کند. سپس از هر منطقه دو محله، و از هر محله دو بلوک بطور تصادفی انتخاب میگردد. جهت انتخاب تصادفی افراد، نقشه‌های مناطق مذکور تهیه و در آنها برای هر منطقه بلوکها مشخص شده و شماره‌گذاری میگردند. این نقشه‌ها به تعداد پرسشگران تکثیر شده و در اختیار آنها قرار میگیرد.
پرسشگران موظف هستند در هر بلوک بر اساس قواعد زیر عمل نمایند و پرسشنامه تحقیق را پر نمایند: تعداد نمونه در هر بلوک ۱۰ نفر میباشد. فاصله نمونهگیری ۵ واحد مسکونی میباشد و اولین واحد مسکونی به طور تصادفی انتخاب میشود. کار نمونهگیری در هر بلوک تا ۱۰ نفر ادامه می‌یابد و بعد از تعیین نفر دهم کار نمونهگیری در هر نقطه از بلوک قطع میشود.